تاریخ پزشکی خلیج فارس

 

منابع

 

  1. هینتس والتر. دنیای گمشدة عیلام. ترجمة فیروز فیروز نیا. تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، 1371، ص 14.
  2. واندنبرگ لوئی. باستان شناسی ایران باستان. ترجمة عیسی بهنام. تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1379، ص 53.
  3. Potts DT. Elamites and Kassites in the Persian Gulf. JNES 2006;65:111-119.
  4. همان شمارة 1، ص 49.
  5. پزار موریس. مأموریت در بندر بوشهر. گزارش حفاری ها و مطالعات باستان شناسی موریس پزار. ترجمة سیّد ضیاء مصلح. توضیحات و تعلیقات غلامحسین نظامی. بوشهر، بنیاد ایران شناسی شعبة بندر بوشهر، 1384، ص 34.
  6. کامرون جورج. ایران در سپیده دم تاریخ. ترجمة حسن انوشه تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، 1372 ص 92.
  7. همان شمارة 1 ص 74.
  8. همان شمارة1 ص 68.
  9. گیرشمن ر. چغازنبیل. ترجمة اصغر کریمی. تهران، سازمان میراث فرهنگی کشور، 1373، ص 100.
  10. گاردنر آلدون جی. تاریخ بیولوژی. ترجمة علی معصومی، کیوان نریمانی. تهران، انتشارات شباهنگ، 1366، ص 21 .
  11. Potter R. Combridge illustrated history. Camberige, 1996.P.54.
  12. فنتزمرگرهارد. پنج هزار سال پزشکی. ترجمة سیاوش آگاه. تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، 1366، ص 16.
  13. همان شمارة 1، ص 71.
  14. دورانت ویل. مشرق زمین گاهوارة تمدن. ترجمة احمد آرام، ع پاشایی، امیر حسین آریان پور. تهران، انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، چاپ سوم، 1370، ص 142.
  15. آمیه پیر. تاریخ عیلام. ترجمة شیرین بیانی. تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1372، ص 50.
  16. همان شمارة 6، ص 82.
  17. همان شمارة 12، ص 19 و همان شمارة 10، ص 23.
  18. Lyons AS, Petrucelli RJ. Medicine, an illustrated history. New York: Abradale Press, 1987, P.63.
  19. همان شمارة 12، ص 11.
  20. همان شمارة 1، ص 67.
  21. نورانی مصطفی. دایره المعارف بزرگ طب اسلامی، گیاهان دارویی. قم، انتشارات ارمغان یوسف، 1384، ص 157.
  22. محمدی سعید. گیاهان دارویی رودخانه مند. بوشهر، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی بوشهر، 1385، ص 31.
  23. Price M. History of ancient medicine in Mesopotamia and Iran. Iran Chamber Society.2001.
  24. همان شمارة 14، ص 425.
  25. نبی پور ایرج. در ژرفاث تاریخ دریانوردی ایرانیان. بوشهر، میراث لیان، اردیبهشت 1382، ص 20.
  26. سامی علی. پاسارگاد پایتخت و آرمگاه کوروش هخامنشی ( ذوالقرنین). به کوشش دکتر غلامرضا وطن دوست. شیراز، انتشارات نوید، 1375، ص 73.
  27. سرافراز علی اکبر، فیروزمندی بهمن. باستان شناسی و هنر دوران تاریخی، ماد، هخامنشی، اشکانی، ساسانی. تهران، انتشارات عفاف، 1381، ص 150.
  28. فرشاد مهدی. تاریخ مهندسی در ایران. تهران، انتشارات گویش، ص 69.
  29. نجم آبادی محود. تاریخ طب در ایران جلد اول، قبل از اسلام. تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1371، ص 362.
  30. Yaghmaee E. Excavations in Dashtestan, Borazjan (Iran). 2005 ( www.iranheritage.com/achaemenidconference/biogs_full.htm).
  31. کخ هایدماری. از زبان داریوش. ترجمة دکتر پرویز رجبی. تهران، نشرکارنگ، 1376،ص83.
  32. همان پیشین، ص 86.
  33. پیرنیا حسن. ایران باستان. تهران، دنیای کتاب، چاپ ششم، جلد سوم، ص 2672.
  34. هادی حسن. سرگذشت کشتیرانی ایرانیان. ترجمه امید اقتداری. تهران، شرکت به نشر، 1371، ص 100.
  35. همان شمارة33، ص 2698.
  36. میرفتاح سیّد علی اصغر. گورستان شغاب، عرضه داشت در هوای آزاد و دفن به شیوة استخواندان. مجلة اثر، شمارة 25، 1374، ص 57.
  37. گیرشمن ر. ایران از آغاز تا اسلام. ترجمة محمد معین. تهران، انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ هشتم، 1370، ص 334.
  38. نبی پور ایرج، پژوهشی در سفال منقوش خارگ. مجلة آبی ها، سال 1381، شمارة پنج و ششم، ص 42-33.
  39. رائین اسماعیل. دریانوردی ایرانیان. تهران، چاپخانة زیبا، چاپ دوم، 1356،ص 229.
  40. Nabataean trade items. CanBooks 2002. (www.nabataea.net/trader.html).
  41. Daryaee T. The persian Gulf trade in late antiquity. Journal of World History 2003;14 ( http://www.historycooperative.org/journals/jwh/14.1/daryaee.html).
  42. همان شمارة 34، ص 166-128.
  43. همان شمارة 29، ص 26 و 268 -257.
  44. Noori A. The Medical Sciences in the Avesta. Iranian Culture 2005 (http://www.iranchamber.com/culture/articles/medical_sciences_avesta.php).
  45. خدابخشي موبد سهراب. پزشکي در ايران باستان. مؤسسه انتشاراتي فرهنگي فروهر، 1376، ص 23، 25، 26، 64.
  46. ابن بلخي. فارسنامه. منصور رستگار فسايي، بنياد فارس شناسي، 1374، ص 455.
  47. اقتداري احمد. آثار سفرهاي باستاني سواحل و جزاير خليج فارس و درياي عمان. انجمن آثار و مفاخر فرهنگي، 1375، ص 423.
  48. قرشي امان الله. آب و کوه در اساطير هند و ايران. مرکز گفتگوي تمدن ها، 1380، ص 205.
  49. سروشيان جمشيد سروش. آب، گرمابه و پاکيزگي نزد زرتشتيان ايران. نشر ماکان، 1376، ص21.
  50. براون ادوارد. تاريخ طب اسلامي. مسعود رجب نيا، شرکت انتشارات علمي و فرهنگي، 1364، ص55.
  51. صفا ذبيح الله. تاريخ علوم عقلي در تمدن اسلامي تا اواسط قرن پنجم. انتشارات دانشگاه تهران، 1371،ص 27.
  52. نجم آبادي محمد. تاريخ طب در ايران پس از اسلام. انتشارات دانشگاه تهران، 1366،ص 111-106.
  53. خلیفه زاده علیرضا. بندر دیلم، هفت شهر لیراوی. بوشهر، انتشارات شروع، ص 4.
  54. الگود سیریل. تاریخ پزشکی ایران. ترجمة باقر فرقانی. تهران، امیرکبیر، 1356، ص 59.
  55. شواتس پاول. جغرافیای تاریخی فارس. ترجمة کیکاوس جهانداری. تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1372،ص 160.
  56. نبی پور ایرج. سی نیز، شهر علم وصنعت. مجلة نسیم جنوب، ویژة سال 1381، ص 3-2.
  57. مصطفوي سيّد محمد تقي. اقليم پارس، آثار تاريخي و اماکن باستاني فارس. چاپ دوم. نشر اشاره، 1375، ص 518.
  58. Whitehouse D. Excavation at Siraf, First Interim Report. Journal of Persian Studies 1968;6:1-29.
  59. ندوي سيّد سليمان. روابط بازرگاني هند و عرب. محمد حسين مشايخ فريدن، تحقيقات اسلامي ( نشرية بنياد دايره المعارف اسلامي)، سال دوم، شمارة 2 ( 1366)، ص 70-40.
  60. مظاهري علي. زندگي مسلمانان در قرون وسطا. مرتضي راوندي، صداي معاصر و علم و هنر، 1378، 455-439.
  61. Jones AHM. Asian trade in Islam and the trade of Asia, ed D.S. Richards (Philadephia:University of Pennsylvania Press,1970,P.9.
  62. Chevallier A. Encyclopedia of medicinal plants. London; Dorling Kindersley Limited, 2001, P. 88..
  63. Agrawal DP, Tiwari L. Ayurveda: the traditional Indian medicine system and its global dissemination. 2005 (http://www.infinityfoundation.com/mandalalt _es/t_es_agraw-ayurveda.htm).
  64. نبي پور ايرج. بندر سيراف. مجلة بندر ودريا، شمارة هفدهم، 1367، ص 74.
  65. همان شمارة 34، ص 159.
  66. طاهري محمود. سفرهاي دريايي مسلمين در اقيانوس هند. انتشارات آستان قدس رضوي، 1380، ص 443-416 و 488-467.
  67. Wink A, Hind AL. The making of the Indo-Islamic world, Vol 1, Early medieval India and the expansion of islam 7-11th centuries, Leiden, 1990, p. 65.
  68. همان شمارة 12، ص 320.
  69. نبي پور ايرج. انديشه هاي پزشکي علامه سيّد عبدالله بلادي بوشهري. انتشارات دانشگاه علوم پزشکي بوشهر، 1383، ص 78.

  70. آيفانگ لي. مبادلة علمي ايران و چين در زمينة پزشکي و بهبود مکانيسم ايمني توسط موکسي بوستيون. خلاصه مقالات کنگرة بين المللي تاريخ پزشکي در اسلام و ايران 14-11 مهرماه 1371، ص 26.
  71. Whitehouse D. Excavations at Siraf. Fifth Interim Report. Journal of Persian Studies 1975;13:63-89
  72. عيسي بک احمد. تاريخ بيمارستان ها در اسلام. نورالله کسائي. مؤسسة توسعة دانش و پژوهش ايران، 1371، ص 31-30.
  73. Arafa H. Horpitals in Islamic history. 2000 ( http://islamonline.net/iol-english/dowalia/techng-2000-oct-07/techng2.asp).
  74. Syed I. Islamic medicine: 1000 years ahead of its times. J Islamic Med Asso 1981;13:6-13.
  75. به اهتمام احمد آرام. علم در اسلام. سروش، 1366 ، ص 168.
  76. محمد بن اسحاق النديم. کتاب الفهرست. محمد رضا تجدد. انتشارات امير کبير، 1366، ص 530 .
  77. سیوری راجرزام، کلی جی بی. خلیج فارس از دوران باستان تا اواخر قرن 18 میلادی. ترجمة حسن زنگنه. بوشهر، مرکز بوشهر شناسی با همکاری انتشارات همسایه، 1377، ص43.
  78. مهدوی هوشنگ. تاریخ روابط خارجی ایران از ابتدای دوران صفویه تا پایان جنگ دوم جهانی. تهران، امیر کبیر، 1364، ص 37.
  79. عزیزی محسن. مختصری از سیاست دولت های اروپایی در خلیج فارس با توجه به اسناد دیپلماسی. سمینار خلیج فارس، جلد دوم، چاپخانة سازمان سمعی و بصری هنرهای زیبای کشور، ص 6.
  80. همان شمارة 54، ص 567.
  81. جناب محمد علی. خلیج فارس، نفوذ بیگانگان و رویدادهای سیاسی 1900-1875. تهران، پژوهشگاه علوم انسانی، 1356، ص 11.
  82. الهی همایون. خلیج فارس و مسایل آن. تهران، انتشارات قومس، چاپ دوم، 1370، ص 61.
  83. هاولی دونالد. دریای پارس و سرزمین های سواحل متصالح. ترجمة حسن زنگنه. بوشهر، مرکز بوشهر شناسی با همکاری انتشارات همسایه، 1377، ص 113.
  84. امین دکتر. منافع انگلیسی ها در خلیج فارس. ترجمة علی میر سعید قاضی. تهران، انتشارات زرین ، 1367، ص 10.
  85. الگود سیریل. طب در دورة صفویه. ترجمة محسن جاویدان. تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1357، ص 35.
  86. همان شمارة 54، ص 449.
  87. همان شمارة 85، ص 116.
  88. همان شمارة 54، ص 463-460.
  89. هماه شمارة 85، ص 125.
  90. همان شمارة 81، ص 16.
  91. همان شمارة 81، ص 17.
  92. همان شمارة 78، ص 184.
  93. همان شمارة 54، ص 482-480.
  94. همان شمارة 77، ص 75.
  95. همان شمارة 84، ص 148.
  96. همان شمارة 81، ص 18.
  97. دشتی رضا. تاریخ اقتصادی – اجتماعی بوشهر در دورة قاجاریه با تکیه بر نقش تجار و تجارت. تهران، مؤسسه فرهنگی و انتشاراتی پازینه، 1380، ص 198.
  98. وادالار. خلیج فارس درعصر استعمار. ترجمة شفیع جوادی. تهران، سحاب کتاب، 1364، ص 171.
  99. حمیدی سیّد جعفر. بوشهر در مطبوعات عصر قاجار ( جنوب، حبل المتین، مظفری). تهران، مؤسسة مطالعات تاریخ معاصر اسلام در ایران، 1378، ص 52.
  100. Floor W. Public health in Qajar Iran. Washington, DC, Mage Publishers, 2004, P. 63.
  101. لوریمر ج ج . راهنمای خلیج فارس، تاریخ و جغرافیای استان بوشهر. ترجمة سیّد محمد حسن نبوی. بوشهر، نوید شیراز با همکاری بنیاد ایران شناسی – شعبة استان بوشهر، 1379، ص 167.
  102. Lorimer JG. Gazetteer of the Persian Gulf, Oman and central Arabia. Archive Editions, 1986, P. 2524-5.
  103. Persia. Naval Intelligence Division (B.R. 525) 1945. P. 414-415.
  104. فریزر جیمز بیلی. سفرنامة بوشهر در جنوب ایران به روایت سفرنامه نویسان. ترجمة حسن زنگنه. شیراز، نوید شیراز، 1380، ص 68.
  105. همان شمارة 100، ص 44.
  106. همان شمارة 100، ص 39.
  107. همان شمارة 100، ص 22.
  108. همان شمارة 100، ص 24.
  109. همان شمارة 100، ص 14.
  110. همان شمارة 103، ص 418.
  111. همان شمارة 100، ص 26.
  112. نوربخش حسین. جزیرة قشم و خلیج فارس. تهران، امیر کبیر، 1369، ص 312.
  113. سدید السلطنه کبابی محمد علی خان. سرزمین های شمالی پیرامون خلیج فارس و دریای عمان در صد سال پیش. تهران، شرکت انتشارات جهان معاصر، 1371، ص 117.
  114. همان شمارة 100، ص 206.
  115. Erdemir AD, Oncel O. Development of the foundations of Quarantine in Turkey in the nineteenth century and its place in the public health. JISHIM. 2003;2:42-44.
  116. همان شمارة 102، ص 2533.
  117. همان شمارة 54، ص 579.
  118. همان شمارة 100، ص 210.
  119. همان شمارة 100، ص 211.
  120. گزارش های سالانة سرپرسی کاکس، سرکنسول انگلیس در بوشهر ( 1911- 1095 م). ترجمة حسن زنگنه، به کوشش عبدالکریم مشایخی. بوشهر، انتشارات پروین با همکاری مرکز بوشهر شناسی، 1377، ص 22.
  121. همان شمارة 102، ص 2551.
  122. سدیدالسلطنة کبابی محمد علی. بندرعباس و خلیج فارس. تصحیح و مقدمه و فهارس احمد اقتداری، به کوشش علی ستایش. تهران، دنیای کتاب، 1363، ص 169.
  123. همان شمارة 100، ص 201.
  124. همان شمارة 100، ص 229.
  125. همان شمارة 54، ص 629.
  126. همان شمارة 103، ص 611.
  127. همان شمارة 100، ص 201.
  128. همان شمارة 100، ص 202.
  129. Ebrahimnejad H. Religion and medicine in Qajar Iran. London and New York: RoutledgeCurzon, 2005, P.410.
  130. Ebrahimnejad H. Religion and medicine in Iran: From relationship to dissociation. His Sci, x1(2002) P.17.